به نقل از «الف»

نقدی بر مطلب مهدی نصیری درباره نقش اقتصاد در جمهوری اسلامی نه رو بنا، نه زیر بنا؛ اقتصاد در متن نظام اسلامی

تاریخ انتشار: ۲۶ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۴۲۵۸۴۹

آقای مهدی نصیری اخیرا به بهانه نقد بی توجهی به حیات مادی که ناشی از مبارزه با مارکسیست ها در جمهوری اسلامی رخ داده متعرض مسایل دیگری شده است که این نوشته پاسخی به آنهاست.

امام راحل میان سه سیاست تمایز قایل بود: سیاست حیوانی، سیاست شیطانی و سیاست الهی(انسانی) . اولی مبتنی بر نیازهای مادی است و اما سیاست الهی هم نیازهای مادی را تامین می کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نیازهای مادی را بیش از نگاه تجزیه گرایانه سکولار تأمین می کند. به بیان دقیق تر، اسلام ناب نیازهای مادی افراد را نه تنها تأیید می کند، که تحت عنوان فطرت آنها را توضیح داده و توشیح می کند. بر این اساس، حتی شهوت هم به عنوان عامل کمال بخش و استعلا دهنده به رسمیت شناخته می شود. 

مصداق این مدعا، صورت بندی شهوت در ساختاری به نام ازدواج است که دست بر قضا این ساختار توسط اسلام ناب مقدس انگاشته می شود. این مقدس خواندن مستلزم مطلق انگاری آن نیست بلکه مستلزم ربط دادن آن به امر مطلق الهی است. این صورت بندی کجا و قراردادن قواعد شهوت در ساختار قراردادی یا ازدواج به منزله قرارداد کجا! بنابراین نیازهای مادی و حتی حیوانی انسان، بدل به نیازهای انسانی و حتی الهی شده و عامل استکمال و «تعالی» علاوه بر «تعادل» فرد می شود. نگاه تجزیه گرایانه یا جزگرایانه مادی/ ماتریالیستی و حتی نگاه های سکولار فلسفی، نهایتا شهوت به آستانه تعادل برده و راهی به آستان تعالی نمی یابند.

نکته دیگری که می توان در نقد مدعی اخیر نصیری مبنی بر اینکه انقلاب اسلامی اقتصاد را روبنا کرده است _  گفت این که با دوگانه زیر بنا و روبنا نمی توان اقتصاد در منظومه فکری رهبران انقلاب را دریافت . خود نگارنده پیش تر  یاداشتی نوشته است و در آن چنین گفته که اقتصاد روبناست و اعتقاد زیربنا است. اما امروز با نگاهی شبکه ای، قایل به ترابط پیچیده ای هستم که مندرج در نگاه توحیدی رهبران انقلاب اسلامی است. در این میان، فرهنگ آن درون مایه و اتصال دهنده ای است که به همه چیز انتظام و وحدت می بخشد .  اقتصاد در این انتظام یا محتوای منظم با روش تنظیم کل گرایی _که روش ماخوذ انقلاب اسلامی است  دیگر روبنا نیست بلکه جزئی تقلیل ناپذیر از حیات مادی و معنوی انسان است. در این منظومه، اقتصاد هم دیگر صرفاً مادی و ابژکتیو نیست بلکه افزون بر انسانی و سوبژکتیو بودن، الهی و متعالی می شود.

غیر از این می بود، می بایست از سایه افکندن نوعی سکولاریسم و ثنویت انگاری دنیا و آخر، جسم و روح، امر مادی و امر معنوی، دین و اقتصاد و ... بر اندیشه انقلاب اسلامی سخن گفت. حال آن که شرط تلائم با اسلام و نیز شرط انسجام ایجاب می کند که اقتصاد نیز به منزله امری فرهنگی و انسانی نه زیربنا باشد و نه روبنا. مضافاً اینکه تفکیک زیربنا و روبنا درباره حیات انسانی برخاسته از تجزیه گرایی متعارف سکولاریسم مرسوم است؛ اندیشه ای که مدام در حال خط کشی کردن یا بیخته نمایی حوزه های ذاتاً و یا پیشاپیش آمیخته است.

در حقیقت سکولاریسم تمام واقعیت را نمی بیند. واقعیت را به بالفعل فروکاسته و از دیدن وجه بالقوه آن ناتوان است. این نگاه تجزیه گرایانه بخشی از واقعیت را برش داده و با تمامیت انگاری و انحصارگرایی آن را به جای کل واقعیت جا می زند. این نوعی مغالطه کُنه و وجه است.

همچنین اسلام انقلابی در عین ناب گرایی یا میل به امر برآهیخته (تجریدی) همزمان درآمیخته و متوجه واقعیت یا عینیت است. بر این اساس است که واقع گرایی مخصوص به انقلاب اسلامی معنا می یابد؛ یک واقع گرایی که واقع گرایی خام و مادی انگار نیست؛ همچنانکه به دام ایدئالیسم ذهنی و کنده از واقعیت نیز نمی افتد. آرمان گرایی آن نیز آکنده است؛ آکنده از واقعیت. هم واقعیت را می بیند و هم می سازد. بنابراین برخلاف واقع گرایی خام، صرفاً در پی انعکاس واقعیت و یا تسلیم آن شدن نیست بلکه آن را به ارزشها و آرمانها استعلا می دهد.

منبع: الف

کلیدواژه: انقلاب اسلامی نیازهای مادی واقع گرایی نیست بلکه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۴۲۵۸۴۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رئیس جمهور: نگاه جمهوری اسلامی ایران به آفریقا راهبردی و مبتنی بر منافع جمعی است

به گزارش حوزه سیاست و اقتصاد خبرگزاری تقریب، در حاشیه دومین اجلاس بین‌المللی ایران و آفریقا "کنستانتینو چیونگا" معاون رئیس جمهور زیمبابوه با رئیس جمهور دیدار کرد.

حجت الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی نگاه جمهوری اسلامی ایران به آفریقا را نگاهی راهبردی و مبتنی بر منافع جمعی دانست و با اشاره به روابط بسیار خوب ایران و زیمبابوه، بر عزم مسئولان عالی دو کشور برای گسترش و ارتقای سطح همکاری‌ها تاکید کرد.

رئیس جمهور با تاکید بر رویکرد جمهوری اسلامی ایران نسبت به توسعه روابط تجاری و اقتصادی با کشورهای آفریقایی، شرکت در این اجلاس و بازدید از نمایشگاه اکسپو را فرصتی بسیار ارزشمند جهت آشنایی هر چه بهتر و بیشتر مسئولان قاره آفریقا با ظرفیت‌های جمهوری اسلامی ایران در بخش‌های مختلف دانست و بر آمادگی ایران برای تبادل این ظرفیت‌ها تاکید کرد.

معاون رئیس جمهور زیمبابوه نیز در این دیدار با اشاره به سابقه دیرینه و دوستانه روابط دو کشور به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، خواستار گسترش تعاملات و همکاری‌های تجاری و اقتصادی بیشتر با ایران بر پایه این روابط نزدیک و قدیمی شد.

کنستانتینو چیونگا ضمن تشکر از برگزاری موفق اجلاس بین‌اللملی ایران و آفریقا، سیاست جمهوری اسلامی ایران در قبال کشورهای آفریقایی را اصولی و اطمینان‌بخش عنوان و بر آمادگی کشورش برای توسعه همکاری‌ها با ایران تاکید کرد.

معاون رئیس جمهور زیمبابوه با اشاره به عزم مسؤلان این کشور برای اجرای توافقات صورت گرفته با ایران در سفر سال گذشته دکتر رئیسی به این کشور، از اجرایی شدن بخشی از این توافقات خبر داد.

انتهای پیام/