به نقل از «خبرگزاری آریا»

مهدی نصیری: من همچنان مدافع انقلاب و تحول واقع بینانه با استناد به وعده ها و شعارهای رهبران در قبل از پیروزی هستم

تاریخ انتشار: ۲۰ دی ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۶۲۰۲۲۸

خبرگزاری آریا- مهدی نصیری را به روزنامه کیهان می شناختیم  و مواضع رادیکال انقلابی که در صبح هم ادامه یافت اما به مرور دغدغه های سنتی-کلامی در وی شدت گرفت؛ مقابله با فلسفه زدگی و .. در نوشتن کتاب های در این زمینه بروز کرد. این یک سر ماجرا بود و سر دیگر ماجرا به نقد مدرنیته باز می گشت. ناقدان مدرنیته در کشور ما بعضی از دریچه هایدگریسم می نگریستند و کسانی چون نصیری از منظر سنت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در حوزه سیاسی اما نگاه نصیری نرم تر شده است؛ نگرانی از کارکرد نادرست حکمرانان و صدمات محتمل به باور های مردم او را به موضع انتقادی تری کشانده است اما در همه این گیرودار هنوز گرایش عدالت گرایی در او قدرتمند است؛ نقدهایش بویژه در مرحله جدید برای او دشمنانی از میان دوستان قدیم به ارمغان آورده است اما ظاهراً او زیاد نگران نیست. اخیرا مصاحبه های را با چهره های سیاسی آغازیده است؛ نوع مصاحبه ها هم نشانگر دغدغه های اوست و هم رویکرد حرفه ای.
آریا به گفتگویی کوتاه ولی نسبتا صریح با وی پرداخته است. از وی بخاطر تلاش برای بیان نسبتا صریح عقایدش سپاسگزاریم.

1جناب نصیری اگر بخواهید در جملاتی کوتاه خودتان را برای خوانندگان آریا معرفی کنید؛ روی چه ویژگی هایی از خودتان تاکید می کنید؟
بسم الله الرحمن الرحیم. طلبه، در حال آموختن و سیر و صیرورت، حقیقت جو، عقل گرا به مفهوم قرانی و اهل بیتی آن، سنتی (سنت وحیانی) و منتقد مدرنیته، ، بی ملاحظه در بیان آنچه حق می انگارد، صریح و گاه تلخ و مبرا از رجال زدگی و مشهور زدگی و بالاخره  منتظر ظهور منجی انسان و جهان امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) که آرمان شیعه و بلکه همه ادیان الهی است.  
بین نصیری کیهان و نصیری کنونی چه تفاوتی می بینید؟ بعضی از هم گرایش های پیشین شما معتقدند نصیری با پا گذاشتن در سن، محافظه کار و بعضی ها معتقدند استحاله شده اید؟ آیا پاسخی برای آنها دارید؟
در دهه سوم و چهارم از سنّم در کیهان و صبح بودم و الان در دهه پنجم هستم و سالهاست که چهل سالگی را که معمولا آغاز ورود به دوران پختگی است رد کرده ام. آنجه مسلم است در یک سیر تدریجی سی ساله، دچار تغییر و دگرگونی هایی با حفظ ثوابت و زیرساخت هایی شده ام و خیلی مهم نیست اسم آن را چه بگذاریم و یا کسانی چه تعبیری از این دگرگونی داشته باشند.
در برخی از موضوعات فکری و کلامی مانند موضوع مدرنیته و فلسفه و عرفان از دیدگاههای مشهور و مسلط فاصله گرفته ام و در فرصتهایی که بعد از دوران کیهان و صبح برای مطالعه و پژوهش (در عین رصد کردن تحولات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی جامعه) پیدا کردم با ابعاد و زوایای بیشتری از قران و معارف اهل بیت علیهم السلام آشنا شدم.  
البته ناکارآمدی های موجود در جمهوری اسلامی بویژه آسیب های گسترده اجتماعی و شکاف فقر و غنا و ظهور فسادهای گسترده مالی ظرف سالهای اخیر که برای من بسیار تکان دهنده بود و من احتمال چنین روزهایی را در دوران صبح می دادم و به طور علنی مطرح می کردم و باری هم طی یک نامه خصوصی نوشته و ارسال کرده بودم و یکی از مهمترین عوامل آن را قوه قضاییه ضعیف و سهل انگار و بعضا آلوده به فساد (که پرونده طبری یکی از مصادیق آن بود) در سه دوره قوه قضاییه قبل از آقای رییسی می دانستم، در این دگرگونی ها و رسیدن به نقطه کنونی به اضافه عوامل دیگر موثر بوده است
 آنان که همه تغییرات را  در من می بینند اما تغییری در روند انقلاب و نظام نمی بینند و همچنان آن را معصوم یا شبه معصوم می دانند، دچار خطای عاشقانه نسبت به نظام و ... هستند و باید بیش از آن که نگران تغییرات من باشند، نگران فهم صحیح خود از اوضاع و احوال کنونی باشند.
شما با نوشتن کتاب و مقاله به عنوان چهره ای ضد فلسفه شناخته شده اید؛ می دانیم پدر حضرتعالی در نجف متاثر از میرزا مهدی اصفهانی و ضد فلسفه بوده است؛ آیا این موضع ، میراثی از پدر است یا محصول تفکر شخصی؟
نزاع با فلسفه و عرفان مصطلح امری تاریخی به درازای تاریخ اسلام و تشیع است. اولین ردیه بر ارسطو را هشام بن حکم صحابی برجسته امامان صادق و کاظم علیهما السلام نوشته اند. در دوران غیبت عموم عالمان، فقیهان و محدثان و بویژه متکلمان شیعه منتقد میراث فلسفی یونانی بوده اند که اوج آن را می توان در کتاب شرح تجرید الاعتقاد علامه حلی (متن آن از خواجه نصیر طوسی است) مشاهده کرد. بنا بر این نباید تلاشهای مرحوم میرزا مهدی اصفهانی و شاگردان وی را که امروز به عنوان مکتب تفکیک نامیده می شود، آغاز جریان نقد فلسفه در حوزه های علمیه دانست.
البته با توجه به این که در نزدیک به یک قرن اخیر جریان نقد فلسفه و کرسی درس آن در حوزه ها کم رنگ شده بود و با ظهور مرحوم علامه طباطیایی در حوزه علمیه قم و نیز امام خمینی جریان فلسفی و عرفانی یونانی تقویت شده و رو به کسترش بود، تلاشها و تاسیس کرسی درس نقد فلسفه در مشهد توسط میرزا مهدی و شاگردانش بویژه مرحوم حاج شیخ مجتبی قزوینی و میرزا جواد آقای تهرانی یک اتفاق مهم و سرفصل محسوب می شود.
و اما اگر چه اولین زمزمه های نقد فلسفه را در نوجوانی از مرحوم پدرم شنیدم و او تحت تاثیر رساله های میرزا مهدی و تقریرات دروس او بود که با واسطه یکی از علمای دامغان مرحوم آیت الله خدایی به دست او رسیده بود، ولی تا اوایل سالهای دهه هفتاد همچنان تحت تاثیر نگاه مشهور و مسلط (امام خمینی، علامه طباطبایی، استاد مطهری و ...) در باب فلسفه و عرفان بودم. تغییر نگاه من به مدرنیته که از اوایل سال هفتاد آغاز شد در ادامه به تغییر نگاه به مقوله فلسفه و عرفان رایج و مصطلح انجامید و در ادامه و اوج آن به انتشار فصلنامه سمات منجر شد.
موضع شما علیه فلسفه یونانی است یا فلسفه به نحو عام یا عقل خودبنیاد؟ از منظر  دین علیه فلسفه موضع می گیرید یا از موضع مکتب تفکیک؟
متکلمان و منتقدان فلسفه (عموما الا اندک کسانی که ممکن است سطحی و یا با نوعی اخباری گری با فلسفه مخالفت کنند)  نه با منظومه و سیستماتیک اندیشی مخالفند و نه با کلان اندیشی و عمیق نگری و نه با استدلال گروی و تعقل و خردورزی که خود از موضع عقلانیت و خردورزی با فلسفه مخالفند. همان گونه که شما تصریح کرده اید مخالفت با میراث فلسفی و متافیزیکی یونان است که به زعم آنان نه عقلانی است و نه با آموزه های وحیانی موافقت دارد.
تعریف شما از انقلابی بودن چیست؟ آیا تعریف کنونی شما همان تعریفی است که در زمان سردبیری و مدیر مسئولی کیهان داشتید؟
وازه انقلاب در عربی اگر چه به معنای کودتا است و معادل انقلاب فارسی در زبان عربی الثوره است اما در هر صورت انقلاب یعنی تحول مثبت و عمیق و فکر می کنم همه مردم ایران با چنین تلقی ای از انقلاب به نهضت امام خمینی پیوستند اما این که روند امور تا به امروز به گونه ای بوده که زبان حال عده ای شده است: «از طلا گشتن پشیمان گشته ایم لطفا ما را مس کنید» امری قابل تحلیل و بررسی است.
من همچنان مدافع انقلاب و تحول مثبت و عمیق و البته نسبی و واقع بینانه با استناد به وعده ها و شعارهای رهبران انقلاب در قبل و در سالهای نخست پیروزی هستم اما تعریف و تلقی ام از تحول و چگونگی آن دچار تغییراتی نسبت به گذشته شده و البته عرض کردم که بنیادهای آن تغییر زیادی نکرده است.  
 اگر با همین تفکری که الان دارید؛ مدیر مسئول کیهان بودید؛ چه کارهایی را انجام نمی دادید یا انجام می دادید؟ یا چه مواضعی را نمی گرفتید یا می گرفتید؟
الان با توجه به دیدگاه «عصر حیرت»  به شدت به ضرورت گفتگو و شنیدن همه آرا و انظار اعتقاد پیدا کرده ام و از مدارای مذهبی دفاع می کنم و تکثر معرفتی و اندیشه ای و عقیدتی را  بیش از گذشته به رسمیت می شناسم. و این همه بر اساس مبانی قران و سنت و عقل است و نه بر اساس مبانی نظری و فلسفی مدرن و لیبرال، هر چند نقاط مماس و مشترکی در عمل و یا حتی نظر ممکن است با آن داشته باشد.
به اصل مردم سالاری و نقش مردم نه صرفا به عنوان عامل مقبولیت بلکه به عنوان عامل مشروعیت بخشی به حاکمیت (با تفسیری که از اعتبار رای اکثریت دارم و با نگاه لیبرالیستی متفاوت است) اعتقاد پیدا کرده ام که متاسفانه این روزها با تنگتر شدن دایره نظارت استصوابی دارد نقض می شود  و نیز  اصل عدم اکراه در دین ورزی و پذیرش حکمرانی دینی که اگر چه به کلی برایم مغفول نبود اما اکنون توجه بیشتری به آن دارم.
اخیرا گفتگوهایی را به صورت تصویری با اهل سیاست انجام می دهید؛ هدف این اقدام چیست؟ آیا مایلید در فضای سیاسی تاثیر بگذارید؟ چه تاثیری؟
فلسفه اصلی (می بینید که با فلسفه به طور مطلق مخالف نیستم!!) این گفتگوها ترویج فضای گفتگو در کشور است و این که نفس گفتگو موضوعیت دارد و گفتگو حتی اگر به تفاهم هم منجر نشود خود یک مقصد است.
 به نظرم مهمترین رسالت نخبگان این است که جامعه ایرانی را هر چه بیشتر از حالت هیجانی خارج کرده و به جامعه ای عقلانی و  با ثبات هدایت کنند. جامعه ایران باید تمرین مدارا و صبر و تحمل مخالف و ناملایمات کند و به تحولات بطئی و عمیق بیاندیشد و سراغ تصمیمات هیجانی نرود و در عین حال جامعه ای مطالبه گر و نقاد و عنداللزوم معترض باشد.
آیا خود آقای مهدی نصیری اهداف سیاسی را دنبال می کند؟ آیا قصد دارد با تغییر توازن سیاسی تفکری را تقویت کند،؟ اگر آری کدام تفکر را؟
اگر مقصودتان حمایت از جناحی خاص است، خیر. من همیشه آدم خودم بوده ام و پیرو برداشتها و فهم خودم ( ولو بعضا ناقص و اشتباه) و روحیه قبیله گی و تعلقِ فاقد استقلال به آدم و جریانی خاص را ندارم! البته این مانع از آن نیست که احیانا مواضع و حرفهایم با یک جناح و جریان خاص قرابت بیشتری داشته باشد. و یا با یک جریان در امری و جایگاهی همکاری کنم.
در نهایت آیا اکنون تجربه تشکیل دولت در عصر غیبت یا عصر حیرت را موفق می دانید با خیر؟ تفاوت دیدگاه شما با نظریه انجمن حجتیه چیست؟
همچنان  به جمهوری اسلامی نمره قبولی می دهم اگر چه نگران کاهش نمره آن بر اساس  فهم و تحلیل خودم نسبت به آن هستم. معتقدم اگر جمهوری اسلامی درپسا چهل سالگی خود دست به یک بازنگری و خانه تکانی گفتمانی و عملکردی بر اساس مبانی دینی و عقلانی و تمایلات و خواستهای مردم نزند و به خصوص اگر با نظارت استصوابی در انتخاباتها فاصله اش را با مردم تعمیق کند و تنها با اتکای به یک اقلیت چند درصدی به حیات خود ادامه دهد، دچار بحران جدی مشروعیت خواهد شد که امیدوارم خداوند به حرمت خون و جانفشانی هزاران شهید و جانباز و ایثارگر چنین درک و عزمی را برای بازنگری  به مسئولان عالیرتبه و صاحب قدرت نظام پیش از آن که خیلی دیر شود، اعطا فرماید.
و اما تفاوت دیدگاه من با انجمن حجتیه این است که این انجمن واگویه کننده دیدگاه طیفی از فقهای شیعه است که تشکیل حکومت در عصر شیعه را جایز و یا عملی نمی دانسته اند در حالی که من دیدگاه امام خمینی را که قائل به ولایت مطلق فقیه (این مطلق بودن به معنای اختیار داشتن فقیه برای عدول از احکام اولیه شرعی به نفع احکام ثانویه و مصلحتی برای اداره کشور و تسهیل زندگی و رفاه مردم است و به معنای فراتر بودن از قانون اساسی و احکام اساسی اسلام مانند عدالت و مردم سالاری و ... نیست) است و تشکیل حکومت را در عصر غیبت مجاز می داند، قوی تر از دیدگاه فقهای مورد استناد انجمن می دانم که البته برای تشکیل حکومت دینی در عصر غیبت و سیطره مدرنیته شرایط و سقف پروازی محدود و خاصی قائل هستم که در کتاب عصر حیرت تبیین کرده ام.  

منبع: خبرگزاری آریا

کلیدواژه: مهدی نصیری آریا فلسفه و عرفان میرزا مهدی امام خمینی نقد فلسفه جامعه ای بر اساس اگر چه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۶۲۰۲۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

‌مهم‌ترین ‌در تحقق شعارهای سال، توجه به حمایت از تولید ملی است

ایسنا/فارس مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس با اشاره به نام‌گذاری سال به نام «جهش تولید با مشارکت مردم» از سوی رهبر معظم انقلاب، مهم‌ترین مسئله فرهنگی کشور در تحقق شعارهای سال را توجه مردم به مسئله حمایت از تولیدات و محصولات وطنی دانست.

حمیدرضا قانعی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به نام‌گذاری سال به نام «جهش تولید با مشارکت مردم» از سوی رهبر معظم انقلاب گفت: ایده اصلی طرح شعار سال توسط مقام معظم رهبری ذاتاً یک امر فرهنگی و فرهنگ‌ساز است و پیش از آنکه شعار مطرح شود، باید در مقام راهبرد قرار بگیرد و کلان حرکت جامعه را تنظیم و هدایت کند که در بطن خود به فرهنگ‌سازی و جهت‌گیری‌های فرهنگی متناسب با شعار سال توسط مردم و مسئولان منجر می‌شود.

وی با بیان اینکه طی سالیان گذشته که عمده شعارها رنگ و بوی اقتصادی داشته‌اند، به الزامات فرهنگی تحقق آن راهبرد اقتصادی کمتر توجه شده است، افزود: در سال ۱۳۹۷ رهبری معظم انقلاب در شعار سال حمایت از کالای ایرانی را مطرح کردند و آن را مهم‌ترین عامل تحقق اقتصاد مقاومتی دانستند و به واقع  مهم‌ترین مسئله فرهنگی کشور ما در تحقق شعارهای اقتصادی توجه مردم به مسئله حمایت از تولیدات و محصولات وطنی است.

قانعی با تصریح اینکه در کشور ما فرهنگ استفاده و حمایت از کالای وطنی همچنان در میان مردم نیازمند تقویت است، گفت: در شرایط کنونی حمایت از کالای داخلی در اقتصاد ایران حرف اول را می‌زند. این امر نیاز به بسترسازی و تولید محتوای فرهنگی مداوم جهت حمایت از کالای داخلی دارد.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس بیان کرد: تمرکز بر تولید محتوای خلاقانه، افزایش کیفیت محصولات و پایبندی مسئولان و چهره‌های ملی به استفاده از تولیدات داخلی و همچنین نشان‌سازی برای تولیدات ملی فاخر و رقابت‌پذیر و جبران برخی از این هزینه‌ها توسط دولت می‌تواند کمک ارزشمندی به تولید ملی باشد.

وی با بیان اینکه  در بخش دوم شعار سال (جهش تولید با مشارکت مردم) علاوه بر توجه به جهش تولید راهبرد جدیدی به نام مشارکت مردم نیز مطرح می‌شود، افزود: مشارکت مردم وجوه مختلفی خواهد داشت. یکی از آن‌ها قطعا اهتمام به مصرف کالای داخلی و توجه به فرهنگ مصرف کالای وطنی توسط مردم است اما مسئله مهم‌تر بستر سازی و فراهم کردن زمینه حضور مردم در امر تولید است. رفع موانع و بروکراسی‌های مرسوم، تسهیل فرآیندهای صدور مجوز و بسیاری از اقدامات تشویق‌کننده و ترغیب‌کننده مردم به مشارکت در امر تولید سیاست مترقی و پیشروانه‌ای است که رهبر معظم انقلاب حکیمانه و هوشمندانه در شعار سال به آن اشاره می‌کنند.

قانعی با بیان اینکه در واقع شعار بازگشت به مردم راهبرد قطعی و ناگزیر جمهوری اسلامی در همه ابعاد است، گفت: طی سالیان گذشته هرکجا امورات به مردم واگذار شد، نتایج شگرفی مشاهده شد و موفقیت‌های چشمگیری حاصل شد؛ اینکه مردم در همه ابعاد مسائل اقتصادی مشارکت داده شوند، نه اینکه صرفا به‌عنوان لایه‌های پایینی و اقدام‌کنندگان میدانی به مردم نگاه شود باید در دستور کار قرارگیرد.

دبیر شورای فرهنگ عمومی فارس اظهار کرد: مشارکت مردم در لایه‌های تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری، لایه‌های اقدام و اجرا و در نهایت  نظارت و اصلاح فرآیند قطعا راهگشا خواهد بود.

انتهای پیام